Özofagus (yemek borusu) kanseri, ağızdan mideye uzanan yemek borusunda gelişen kanser türüdür. Bu kanser türü genellikle özofagusun iç duvarından başlar ve zamanla dışa doğru yayılır. Erken teşhis ve multimodal tedavi yaklaşımları ile başarılı sonuçlar elde edilebilmektedir.
Belirtileri
Özofagus kanserinin belirtileri genellikle hastalık ilerledikçe ortaya çıkar. Erken evrede belirti olmayabilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:
- Yutma güçlüğü (disfaji) - en sık belirti
- Katı gıdaları yutamama, sonrasında sıvıları yutamama
- Göğüs ağrısı veya yanma hissi
- Açıklanamayan kilo kaybı
- Ses kısıklığı
- Öksürük ve nefes darlığı
- Kusma ve regürjitasyon
- Sırt ağrısı
Risk Faktörleri
Özofagus kanseri riskini artıran faktörler şunlardır:
- Gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH)
- Barrett özofagusu
- Sigara kullanımı
- Aşırı alkol tüketimi
- Obezite
- İleri yaş (60 yaş üzeri)
- Erkek cinsiyet
- Çok sıcak içecek tüketimi
- Önceki radyasyon maruziyeti
Özofagus Kanseri Türleri
Adenokarsinom
Özofagusun alt kısmında ve gastroözofageal bileşkede gelişir. Batı ülkelerinde daha sıktır. Barrett özofagusu ile ilişkilidir.
Skuamöz Hücreli Karsinom
Özofagusun üst ve orta kısımlarında gelişir. Sigara ve alkol kullanımı ile güçlü ilişkisi vardır.
Tanı
Özofagus kanseri tanısında kullanılan yöntemler:
Üst Gastrointestinal Endoskopi
Temel tanı yöntemidir. Özofagus iç yüzeyi direkt görülür, şüpheli alanlardan biyopsi alınır ve tanı kesinleştirilir.
Baryumlu Özofagus Grafisi
Özofagusun şeklini ve daralmalarını gösterir. Yutma güçlüğünün derecesini değerlendirmek için kullanılır.
Bilgisayarlı Tomografi (BT)
Hastalığın evrelemesi için kullanılır. Tümörün yayılımını ve lenf nodu tutulumunu değerlendirir.
Endosonografi (EUS)
Tümörün derinliğini ve lenf nodu tutulumunu en doğru şekilde değerlendiren yöntemdir. Evreleme için kritik öneme sahiptir.
Tedavi
Özofagus kanseri tedavisi, hastalığın evresine, hastanın genel durumuna ve tümörün yerleşimine göre multimodal yaklaşım ile planlanır:
Neoadjuvan Tedavi
Cerrahi öncesi kemoradyoterapi uygulanır. Tümörün küçültülmesi ve mikrometastazların kontrolü amaçlanır. Cerrahi başarı oranını artırır.
Cerrahi Tedavi
Ana tedavi yöntemidir. Özofajektomi (özofagus çıkarımı) ve gastrik konduit ile rekonstrüksiyon yapılır. Minimal invaziv teknikler tercih edilir.
Adjuvan Tedavi
Cerrahi sonrası kemoterapi uygulanabilir. Mikroskobik hastalığın eradikasyonu ve uzun dönem sağkalımın artırılması amaçlanır.
Palyatif Tedavi
İleri evre hastalarda yaşam kalitesinin artırılması amaçlanır. Stent uygulaması, gastrostomi ve beslenme desteği dahildir.
Cerrahi Seçenekler
Minimal İnvaziv Özofajektomi (MIE)
Torakoskopik ve laparoskopik yöntemlerle yapılan cerrahi. Daha az ağrı, hızlı iyileşme ve düşük morbidite sağlar. Günümüzde altın standart yöntemdir.
İvor Lewis Özofajektomi
Karın ve göğüs kesisi ile yapılan cerrahi. Orta ve alt özofagus tümörleri için uygundur. İyi onkolojik sonuçlar verir.
McKeown Özofajektomi
Boyun, göğüs ve karın kesisi ile yapılan 3-sahada cerrahi. Üst özofagus tümörlerinde tercih edilir. Geniş lenf nodu diseksiyonu mümkündür.
Transhiatal Özofajektomi
Sadece karın ve boyun kesisi ile yapılan cerrahi. Göğüs açılmaz. Yüksek riskli hastalarda tercih edilebilir.
Rekonstrüksiyon
Özofagus çıkarımı sonrası sindirim sistemi devamlılığının sağlanması:
- Gastrik konduit (mide ile rekonstrüksiyon) - en sık kullanılan
- Kolik konduit (kalın bağırsak ile rekonstrüksiyon)
- Jejunal konduit (ince bağırsak ile rekonstrüksiyon)
- Boyun, göğüs veya karın içi anastomoz seçenekleri